Başkanlık Sistemi Tartışmaları Üzerine

Ülke sistem girdabında bunalınca, başkanlık sistemi çözüm olarak ortaya atılır.
İlk on yılı bir yana koyacak olur isek, elli yıldır tatbik etmeye çalışıp ta bir türlü işletemediğimiz sistemin neden işlemediğini anlamayanlar, başkanlık sistemini anlamış olamazlar!

Bakanlık sistemini Türkiye için önerenleri bu sistemi savunmasının Nasrettin'in Hoca’nın, “göl maya tutar mı?” diyenlere; “ya tutarsa” demesinden farkı yoktur.

Şunu kabul etmemiz gerekir. Türk milleti sistemden anlamayan bir millettir. Teknolojik sistemlerle, demokratik idare sistemlerinin kan bağları vardır. Birinin üremediği, gelişmediği toplumlarda öteki de, üremez gelişmez!

Teknoloji üretemeyen ülkelerin tamamında, ilkel idare biçimleri vardır.  Rejimlerinin adı cumhuriyet olsa bile yönetim biçimleri ilkeldir, sistematik değildir!

Sistematik bir yönetim şekline sahip olabilmek için, sistemden anlamak, sistem kurgulamayı bilmek gerekir.

Sistemleri kullanıyor olmak farklı şeydir, sistem kurgulamak farklı şeydir. Dünyanın bir yerinde Türkler tarafından tasarlanmış bir teknoloji ürünü var mıdır? Yoktur. Türk imali olabilir ama tasarımı Türkün değildir!

Teknoloji ürünü ile idare sistemleri arasındaki fark: Teknolojik ürünleri üretirsiniz her yerde kullanılabilir; idare, yönetim sistemleri ise, sadece üretildiği ülkede kullanılabilir.

Oysa bizim ülkemizde insanlar bu gerçeğin farkında değildirler. Olmadığımız için de kendi ülkemizin ihtiyaç duyduğu yönetim sistemini üretebilmiş değiliz.
Bu düşünmeyi gerektiren bir iş; düşünmek de bize ağır geldiğinden olsa gerek, ülkemiz için gerekli olan sistemi geliştirmek yerine, dünyada iyi yönetilen bir ülke var mı, diye bakıp oralardan sistem çalma yoluna gitmişizdir.

Yoktur böyle bir şey!

Teknoloji araklayabilirsiniz, rejim asla!

Her beden için hazır elbise bulabilirsiniz, ama her ülke için kurgulanmış bir sistem yoktur! Başkanlık sistemini denemiş ülkeler buna örnektir.

Türkiye'de yönetim sisteminden anlayan üç adam bile bulmak neredeyse imkan harici bir şeydir! Türkiye'nin anayasası sistemden anlamayan insanlar tarafından yapılmıştır. Anayasamızı yapanlar cumhuriyet anayasası yapmak üzere oturup, saltanat anayasası yaparak işlerini bitirmişlerdir! Kurmak istedikleri sistem cumhuriyettir. Ancak, yaptıkları hatalar yüzünden rejimi ters yüz etmişler, saltanat anayasasına dönüştürmüşlerdir.

Bu ülkede hiç kimse rejimin nasıl ters yüz olduğunu fark edebilmiş değildir! Şimdi bunu fark edemeyenler, başkanlık sisteminin ülkede başarılı olabileceğini iddia ediyorlar.

Şu garabete bakın; anayasamızda kuvvetler ayrılığından bahsediliyor. Neymiş kuvvetler?

Yasama, yürütme, yargı.

Hükümet hangi kuvvettir, diye sorsam kim ne cevap verebilir? Yasama mı, yürütme mi? Her ikisi de. Yok böyle bir sistem!

Böyle bir sistemde kuvvetler ayrılığı aramak akla ziyandır! Bunu bile anlamayan siyasetçi şimdi başkanlık sistemini hararetle savunuyor.

Kuvvetler ayrılığı sistematik olarak sağlanabilecek bir ayrılıktır. Yani sistem işidir. Yasalarla bu ayrılık sağlanamaz. Bu iş anayasaya yazmakla olmaz. Anayasada sistematik bir reform yaparsınız. Ancak o zaman bu ayrılık sağlanabilir.

Ben ilkokul tahsilli bir adamım. Kuvvetler ayrılığını sağlayabilecek, başka bir ifade ile bu ülkenin derdine deva olabilecek, Reform ve Farklı Türkiye "Her şey Değişecek" adında bir kitap bastırdım. Meclis Kütüphanesi kayıtlarında bulunmaktadır. Kitabın adı yazılınca kütüphanede kayıtlı olduğu görülebiliyor.
İlkokul tahsilli bir adam, sırtını devlete dayamış bir kamu işçisi, kimselerin kitap okumadığı bir ülkede neden kitap yazar?

İnandığı için.

Ama kimse inanmadı, çünkü beni anlamak sistemden anlamayı gerektiriyordu. Basit ama sistematik reform öneriyorum. Sistemle ne olur, denildi. Bu iş basit bir reformla olacak iş değil, denildi. Basit bir reform, ama önemli bir reformdu bu.

Sistemler basit hatalardan iflas eder. Bu ülkede kimse bunu anlamıyor. Sistemlerde hatanın büyüğü küçüğü olmaz, bunu kimse bilmiyor. Bir otomobil en fazla conta sorunundan yolda kalır. Conta ayrılığı sağlar. Conta bozulunca ayrılık ortadan kalkar, otomobil yolda kalır. Conta basittir, ama önemsiz değildir.

Sistemler böyledir. Beş paralık kıymeti olmayan bir yay bozulur, sistem iflas eder.

Farklı bir Türkiye var etmek mümkündür. Bunun yolu sistemin kusurlarını ortadan kaldırmaktır. Oradan buradan sistem aşırmak değil.

Saygılarımla.

İzzet KÜTÜKOĞLU
iletisim@PolitikaDergisi.com