Demokrasi, Darbe, Türkan Saylan, Mustafa Yurtkuran ve Diğerleri

   Demokrasi, bugün itibariyle halkın kendi kendisini yönetmesi diye bize yutturulan bir rejim ise, “demokrasi halkın kendi kendisini yönetebilmesi demek değildir” anlamı dimdik karşımızda durur.. Bu haliyle bizim demokrasi sandığımız şey, günün koşullarında demokrasicik olarak adlandırılabilir ki bu adlandırma tam anlamıyla yanlış değildir. Yani biraz doğrudur.

   Asıl iddia ve tam doğru olan ise bugün demokrasi dediğimiz şeyin demokrasicik bile olamadığıdır. Demokrasicik bile olamayan şeyin, demokrasi olarak adlandırılması  ve/veya bunun ötesinde sunulması bir takım kişilerin, kurumların ve buna benzer argümanların demokrasi için harekete geçmesine yol açar.

   Yukarıda bahsettiğim hareket tarzı, hareketin doğmasına zemin yaratan bir konjonktürün varlığını bize resmediyorsa, bizim bilmemiz gereken demokrasicik bile olmayan demokrasinin savunucularının varlığıdır.

   Özcesi, demokrasicik bile sayılamayacak bir şeyi (rejimi) kanlarının son damlasına kadar demokrasi diye yutturan, peydahlanmışların karşısında asıl demokrasi savunucuları peydahlanmıştır.

   Bu yazıda vakit, bu anlattıklarımı şimdilik akılda tutma vaktidir; çünkü bu konuyla ilgisiz gibi görünen, fakat biraz sonra ilişkilendirilecek bir konuya geçiş yapıyoruz.

   Türkan Saylan, Mustafa Yurtkuran ve diğer darbecilerden bahsedeceğiz.

   Biri herkesin hocası, diğeri benim rektör hocam. Öncekinin adı Türkan Saylan, sonrakinin Mustafa Yurtkuran.

   Ortak özellikleri, demokrasicik denilen mertebeye bile erişemeyen demokrasi sunumunu gerçek demokrasiye çevirme çabaları.

   Bir diğer ortak özellikleri, gönülden Atatürkçü olmaları.

   Bir diğeri, eğitim seviyesinin yükseltilmesine yönelik inançları.

   Ve bir diğeri, darbeci olmaları..

   Bir de ortak olmasa da benzer bir özellikleri, benim yazımda diğerleri diye tabir ettiğim kişilerle olan dostlukları.

   Şimdi konuyu başka bir noktaya çevirme zamanı. Çok kısaca, Türkiye tarihinin darbelerini inceleyeceğiz. Ama öncelikle bir darbe tanımı yapacağız.

   (Siyasi Anlamda) Darbe: Bir ülkede baskı kurarak, zor kullanarak veya demokratik yollardan yararlanarak hükûmeti istifa ettirme veya rejimi değiştirecek biçimde yönetimi devirme işi.

   Bu açıdan bakıldığında, Türkiye’de tam anlamıyla yaşanan darbeler şunlardır:

   1– 27 Mayıs 1960 Darbesi: Bu darbe Demokrat Parti’nin demokrasiyi yozlaştırmasını ve bir “çoğunluk diktatörlüğüne” dönüştürmesini engellemek için yapılmıştı (Emre Kongar, “Demokrasimizle Yüzleşmek”, 7.basım, s. 230).

   Kısacası; demokrasinin demokrasicikten bile kötüye gitmesini engelleyip Demokrat Parti öncesi var olan demokrasiyi korumak ve ötesinde geliştirmek için.

   2– 12 Mart 1971 Darbesi: Bu darbe 27 Mayıs’ın demokrasi savunuculuğu özelliğine yönelik bir hareket olup, faşizan nitelikli bir darbeydi.

   Kısacası, asıl amaç demokratik yapılanmanın ve solun önünün kesilmesiydi (Kongar, a.g.e, s. 231).

   3– 12 Eylül 1980 Darbesi: Bu darbe var olan düzenin anti-komünist bir şekilde değiştirilmesi ile sonuçlandı. 1971 darbesiyle hedeflenen; fakat tamamıyla gerçekleştirilemeyen 1960’ın yıkım süreci bu darbe ile tescillendi. Kısacası, demokrasinin savunucusu olan askere, demokrasiyi yozlaştırmak için asker darbe yaptı (Kongar, a.g.e., s. 232).

   Ve kısmen 28 Şubat 1997...

   Sonuç, Atatürk’ün demokrasi mantığının yıkılışı ve dinci oligarşiye yönelik tavır.

   Bugün mevcut iktidar, tarihsel kökleri ile dinci oligarşiyi savunan, şeriat yanlısı bir yapılanmadır. Bulundukları dönemdeki amaçları; bir sonraki aşamada kapitalizm ile bütünleşmiş daha muhafazakar bir yapıya ulaşmaktır. Bu yapıya ulaşmak için de yaptıkları, yazının en başında söylediğim gibi demokrasicik bile olamayan şeyi demokrasi diye, demokrasinin figüranlarına (halka) sunmaktır.

   Bu yazıda vakit öncelikle Türkan Saylan, Mustafa Yurtkuran ve diğerlerini hatırlamak, sonrasında ise yazımın en başında söylediklerimi anımsama vaktidir. En başta yazdığımı tekrarlıyorum:

   Özcesi, demokrasicik bile sayılamayacak bir şeyi (rejimi) kanlarının son damlasına kadar demokrasi diye yutturan, peydahlanmışların karşısında asıl demokrasi savunucuları peydahlanmıştır.

   Nasıl ki, 1960’larda demokrasiyi köreltenlere karşı gelenler bugün darbeci olarak anılıyorsa; bugün de mevcut demokrasicik bozması rejimi kurtarmaya çalışanların darbeci olmasından daha doğal bir şey olması beklenemez.

   Bu uğurda da bilinmesi gereken, bugünün darbeci olarak adlandırılanların çoğunun gurur, onur duyulması gereken kişiler olduğudur.

   Bu açıdan bakıldığında da Türkan Saylan, Mustafa Yurtkuran ve benzerleri gerçek anlamda darbecidirler.

   Son olarak darbe tanımını tekrar anımsarsak bize şöyle dediğini hatırlarız: “veya demokratik yollardan yararlanarak hükûmeti istifa ettirme veya rejimi değiştirecek…”

   İşte gerçek burada yatar. Hâlâ var olan demokrasiyi, yeri geldiğinde demokrasi olarak algılamak...

   Bir sonraki sayımızda görüşmek üzere..

Gokhan.Dag@PolitikaDergisi.com

[Bu röportaj, Politika Dergisi Sayı 15’te yer almıştır. Tüm fazladan özellikleri ile özgün sayıyı indirmenizi öneririz. Sayı 15’i indirmek için buraya tıklayınız. ]